Skip to content
  • กว่าจะมาเป็น … นายกาฝาก
  • รู้จักนายกาฝาก
  • ติดต่อนายกาฝาก
บล็อกต๊อกต๋อยของนายกาฝาก

บล็อกต๊อกต๋อยของนายกาฝาก

บล็อกต๊อกต๋อยของนายกาฝาก

บล็อกต๊อกต๋อยของนายกาฝาก

  • ข่าว
  • รีวิว
  • แบ่งปันความรู้
    • บทวิเคราะห์
  • บทความ How-to
    • QNAP User Guide
    • QNAP NAS 101
    • How-to อื่นๆ
  • Living with Ubuntu
  • บ่นเรื่อยเปื่อย
  • เที่ยวไปทั่ว
    • ไทย
    • เอเชีย
    • ยุโรป
  • ข่าว
  • รีวิว
  • แบ่งปันความรู้
    • บทวิเคราะห์
  • บทความ How-to
    • QNAP User Guide
    • QNAP NAS 101
    • How-to อื่นๆ
  • Living with Ubuntu
  • บ่นเรื่อยเปื่อย
  • เที่ยวไปทั่ว
    • ไทย
    • เอเชีย
    • ยุโรป
ข่าวเขาฝากมา
  • เวสเทิร์น ดิจิตอล ยกทัพ SSD แบบพกพาความจุเต็มพิกัดทุกแบรนด์ในตระกูลออกจำหน่าย พร้อมนำเสนอทางเลือก SSD แบบพกพาความจุสูงถึง 4TB ที่หลากหลายให้กับผู้ใช้งานทั่วไปและระดับโปรเฟสชันนัลในยุคที่สตอเรจจำเป็นต้องเร็วและมีความทนทาน
  • realme จัดแคมเปญ ‘Empower The Next Gen’ เสริมพลังขับเคลื่อนคนรุ่นใหม่ เปิดพื้นที่โชว์ 4 ศักยภาพอย่างไร้ขีดจำกัด
  • ชี้เป้าสมาร์ทโฟน 5G สุดคุ้ม “Galaxy A42 5G” จากซัมซุง เร็วแรงพร้อมลุยทุกการใช้งาน ในราคาหมื่นต้น!
  • ดีแทคจับมือยารา เปิดตัว Kaset Go เครือข่ายดิจิทัลชุมชนเพื่อเกษตรกรแห่งแรกในประเทศไทย
  • อาร์ทีบีฯ ส่งแพ็กคอนเทนต์ครีเอเตอร์!!! ชุดหูฟัง ATH-M40x พร้อมไมโครโฟน ATR2500X-USB ของ Audio-Technica ราคาสุดคุ้มเอาใจผู้ผลิตคอนเทนต์
  • เวสเทิร์น ดิจิตอล เปิดตัว WD_BLACK SN850 NVMe SSD มอบอีกขั้นของความเร็วแรงบนเทคโนโลยี PCIe® GEN4 รุ่นใหม่
Home>>แบ่งปันความรู้>>ความรู้ทั่วไป>>ชาร์จแบตเตอรี่ยังไง ให้อายุไขแบตเตอรี่ยืนยาว?
ความรู้ทั่วไปแบ่งปันความรู้

ชาร์จแบตเตอรี่ยังไง ให้อายุไขแบตเตอรี่ยืนยาว?

นายกาฝาก
กุมภาพันธ์ 23, 2019 2453 Views0

แบตเตอรี่นี่ถือเป็นหัวใจหลักอันนึงของสมาร์ทโฟนเลยนะครับ คือ ปราศจากแบตเตอรี่แล้ว สมาร์ทโฟนมันก็ที่ทับกระดาษเราดีๆ นี่เอง จริงไหมล่ะ ความรู้นึงที่เรามี สำหรับแบตเตอรี่รุ่นใหม่ๆ อย่าง ลิเธียมไอออน ก็คือ อย่าปล่อยให้แบตเตอรี่เหลือ 0% เพราะจะทำให้อายุไขมันสั้น แต่จริงๆ แล้วมันมีแค่นั้นจริงๆ เหรอ? บล็อกนี้จะมาเล่าเพิ่มครับ

ทำไมถึงไม่ควรปล่อยแบตเตอรี่ลิเธียมไอออนให้เหลือ 0%?

แบตเตอรี่รุ่นใหม่ๆ อย่างลิเธียมไอออน เขามีวงจรป้องกัน ซึ่งจะทำหน้าที่ปิดการทำงานของแบตเตอรี่โดยสิ้นเชิง เมื่อแรงดันไฟฟ้าต่ำกว่าที่กำหนด ซึ่งปกติจะอยู่ที่แถวๆ 2.2V/Cell-2.9V/Cell ฉะนั้นหากทิ้งแบตเตอรี่ให้เหลือ 0% แล้วปล่อยทิ้งต่อไปอีกพักใหญ่ๆ โดยไม่ชาร์จแบตเตอรี่ เมื่อแรงดันไฟฟ้ามันตกต่ำกว่าที่กำหนด วงจรมันก็จะตัดการทำงาน แบตเตอรี่ก็เจ๊งกะบ๊งไปโดยปริยาย โอเคแมะ

แบตเตอรี่ใดๆ ในโลกมีการคายประจุ ฉะนั้นหากไม่ได้ใช้นานๆ ก็ยังควรหมั่นชาร์จแบตเตอรี่อยู่เสมอ

แบตเตอรี่ทุกชนิดในโลกหล้านี้ ต่างก็มีการคายประจุออกมา แม้จะไม่ได้ใช้งาน มันไม่ใช่ความบกพร่องใดๆ จากผู้ผลิตนะครับ (แต่หากมีความบกพร่องจากผู้ผลิต การคายประจุอาจออกมาเยอะกว่าที่ควรจะเป็น) ซึ่งแต่ละชนิดก็มีอัตราการคายประจุที่แตกต่างกันออกไป ตารางด้านล่างแสดงข้อมูลอัตราการคายประจุโดยประมาณของแบตเตอรี่แต่ละชนิดให้ดู

ชนิดของแบตเตอรี่อัตราการคายประจุ (โดยประมาณ)
Primary lithium-metal10% ใน 5 ปี
Alkaline2–3% ต่อปี (อายุการจัดเก็บ 7-10 ปี)
Lead-acid5% ต่อเดือน
Nickel-based10–15% ใน 24 ชั่วโมง จากนั้น 10-15% ต่อเดือน
Lithium-ion5% ใน 24 ชั่วโมง หลังจากนั้น 1-2% ต่อเดือน (บวกอีก 3% สำหรับจ่ายไฟให้วงจรเซฟตี้)

ถ้าสังเกตดีๆ จะเห็นว่าแม้กระทั่งถ่านอัลคาไลน์ที่เราๆ ท่านๆ ซื้อมาใช้กัน มันก็มีการคายประจุครับ เพียงแต่มันต่ำมาก เรียกว่าต่อให้ซื้อถ่านเก่าอายุซัก 2-3 ปีนี่ก็แทบจะไม่มีผลต่อการใช้งานเลย ส่วนพวกถ่านชาร์จเนี่ย ลิเธียมไออน ก็มีอัตราการคายประจุที่ค่อนข้างต่ำทีเดียว คือแค่ราวๆ 5% ต่อเดือน (อย่าลืมบวกไฟที่โดนวงจรเซฟตี้กินไป) ฉะนั้น ถ้าจะให้ดี ต่อให้ไม่ได้ใช้งาน ก็ควรจะชาร์จแบตเตอรี่ทุกๆ 6 เดือนนะครับ

แบตเตอรี่เสื่อมเมื่อชาร์จ เป็นเรื่องปกติ

เป็นที่รู้กันว่าความสามารถในการเก็บประจุมันจะลดลง เมื่อมีการชาร์จแบตเตอรี่ไปหลายๆ รอบ เขานับกันเป็นหน่วย Cycle ซึ่งหมายถึง การชาร์จแบตเตอรี่ตั้งแต่ 0% มาที่เต็ม 100% ครับ Apple เขาให้ข้อมูลว่า แบตเตอรี่ของ iPhone นั้นจะสามารถเก็บความจุไว้ได้อย่างน้อย 80% แม้จะผ่านการชาร์จไปแล้ว 500 Cycles ก็ตาม

ความสามารถในการเก็บประจุของแบตเตอรี่ลดลง เมื่อชาร์จแบตเตอรี่ไปหลายๆ รอบ (Cycle) (เครดิตภาพ: Cadex)
ความสามารถในการเก็บประจุของแบตเตอรี่ลดลง เมื่อชาร์จแบตเตอรี่ไปหลายๆ รอบ (Cycle) (เครดิตภาพ: Cadex)

Cadex เขาทำการทดสอบแบตเตอรี่ลิเธียมไอออนใหม่ 11 ชิ้น ด้วย Cadex C7400 batter analyzer พบว่าแต่ละก้อนจะเริ่มต้นที่ความจุราวๆ 88%-94% และเมื่อชาร์จแบบ Full cycle ไปราวๆ 250 รอบ ความสามารถในการเก็บประจุจะลงมาเหลือแถวๆ 73%-84%

การชาร์จแบตเตอรี่ให้เต็ม 100% อยู่เสมอ ทำให้อายุไขแบตเตอรี่สั้น แต่ก็อาจจะไม่ใช่เรื่องต้องกังวล

เพราะว่าเราอยากให้แน่ใจเสมอว่าสมาร์ทโฟนจะมีแบตเตอรี่พร้อมใช้งานได้ยาวๆ ในแต่ละวัน เราเลยมักจะชาร์จแบตเตอรี่ให้เต็มๆ 100% อยู่เสมอ แต่นั่นแหละคือสาเหตุนึงที่ทำให้อายุไขของแบตเตอรี่สั้นลงครับ ไหงงั้นอ่ะ?!?

หลักการทำงานของแบตเตอรี่ลิเธียมไอออน (เครดิตภาพ: Argonne National Battery)
หลักการทำงานของแบตเตอรี่ลิเธียมไอออน (เครดิตภาพ: Argonne National Battery)

Venkat Srinivasan ผู้อำนวยการของ ACCESS (Argonne Collaborative Center for Energy Storage Science) อธิบายว่าการชาร์จแบตเตอรี่เมื่อมีประจุอยู่ยิ่งมากเท่าไหร่ ก็ยิ่งทำให้การเสื่อมยิ่งมากขึ้นเป็นเงาตามตัว ทั้งนี้เพราะว่าในระหว่างที่แบตเตอรี่ลิเธียมไออนมีการชาร์จและคายประจุ มันจะมีไอออนผ่านไปมาระหว่างขั้วบวก (ทำจาก ลิเธียมโคบอลท์ออกไซด์ หรือ ลิเธียมไอออนฟอสเฟต) และขั้วลบ (ทำจากคาร์บอนกราฟไฟต์) ตอนที่ชาร์จแบตเตอรี่ ขั้วบวกจะปล่อยไอออนของลิเธียมออกมา แล้ววิ่งไปที่ขั้วลบเพื่อเก็บเป็นพลังงาน พอถึงตอนที่จะคายประจุ (อันเกิดจากการใช้งาน หรือ คายประจุเอง) ไอออนพวกนี้ก็จะวิ่งกลับมาที่ขั้วบวก เพื่อเป็นพลังงานไฟฟ้า และในระหว่างกระบวนการนี้เอง ที่ตัวสารอิเล็กโทรไลต์ที่ทำหน้าที่เป็นตัวนำ จะค่อยๆ เสื่อมสภาพไปตามการใช้งาน

ซึ่งหากแบตเตอรี่มันชาร์จไว้ยิ่งเต็มเท่าไหร่ การเสื่อมของอิเล็กโทรไลต์ก็ยิ่งเร็วเท่านั้น นี่คือประเด็น เพียงแต่ว่า ปกติแล้วผู้ผลิตสมาร์ทโฟนก็จะคิดเผื่อเอาไว้แล้วถึงพฤติกรรมการใช้งานของผู้ใช้ และมักจะเลือกใช้แบตเตอรี่ที่มีคุณภาพดีพอ อายุไขการใช้งานสามารถอยู่ได้ราวๆ 2 ปีสบายๆ ฉะนั้นหากใครที่เปลี่ยนสมาร์ทโฟนในช่วงเวลาไม่เกิน 2 ปี ก็ไม่ต้องกังวลมาก และจะเลิกอ่านบล็อกตอนนี้ตรงนี้เลยก็ได้ (ฮา) แต่ถ้าคุณกะว่าจะใช้ยาวนานกว่านั้น ก็อาจจะอยากอ่านบล็อกต่อไปนะครับ

ช่วงของการใช้และชาร์จแบตเตอรี่ที่เหมาะสม ช่วยยืดอายุไขแบตเตอรี่

นอกจากการไม่ชาร์จแบตเตอรี่ไว้เต็มที่ 100% ตลอดเวลาจะช่วยยืดอายุไขของแบตเตอรี่แล้ว Venkat เขายังบอกต่ออีกนะครับว่าช่วงของการใช้และชาร์จแบตเตอรี่ที่เหมาะสม ก็จะช่วยยืดอายุไขของแบตเตอรี่ด้วย

คำแนะนำของ Venkat คือ หากเราสามารถใช้งานแบตเตอรี่อยู่ในช่วงระหว่าง 45%-55% ได้ มันจะดีที่สุดเลยสำหรับแบตเตอรี่ แต่ในชีวิตจริงแล้ว การที่จะใช้สมาร์ทโฟนให้แบตเตอรี่มันวนเวียนอยู่ที่ 45%-55% (ช่วงการใช้งานแค่ 10%) มันโคตรยากจริงไหมครับ แล้วแบบนี้คนทั่วไปควรจะใช้งานแบตเตอรี่ให้อยู่ในช่วงประมาณไหนดีล่ะ?

ResearchGate ได้ทำการทดสอบหาความสัมพันธ์ของช่วงรอบการใช้และชาร์จของแบตเตอรี่ ซึ่งได้ผลมาตามกราฟด้านล่างครับ

กราฟแสดงผลการทดสอบ Dynamic Stress Test (DST) ที่สะท้อนให้เห็นถึงความสัมพันธ์ของความสามารถในการเก็บประจุของแบตเตอรี่ลดลงกับช่วงรอบของการใช้งานและการชาร์จแบตเตอรี่ ในแบบที่แตกต่างกัน เป็นยังไง (เครดิตภาพ: ResearchGate)
กราฟแสดงผลการทดสอบ Dynamic Stress Test (DST) ที่สะท้อนให้เห็นถึงความสัมพันธ์ของความสามารถในการเก็บประจุของแบตเตอรี่ลดลงกับช่วงรอบของการใช้งานและการชาร์จแบตเตอรี่ ในแบบที่แตกต่างกัน เป็นยังไง (เครดิตภาพ: ResearchGate)

จากกราฟจะเห็นว่า ช่วงของการใช้งานระหว่าง 65%-75% จะมีอายุไขของแบตเตอรี่เยอะสุด แต่ในความเป็นจริง การใช้งานนี่ไม่สามารถใช้ได้ในชีวิตจริงเลยครับ ช่วงสั้นๆ 10% แล้วต้องรีบชาร์จนี่ ใครมันจะไปทำได้ (ฮา) แต่ช่วงการชาร์จระหว่าง 25%-75% และ 25%-85% เนี่ย ให้จำนวนรอบของการชาร์จได้อยู่ที่ 2,000-3,000 Cycles ถือว่าน่าจะเพียงพอแล้ว

ฉะนั้นหากใครทำได้ ก็ขอแนะนำ อ้างอิงจากผลการทดสอบนี่แหละ ว่าใช้ๆ ชาร์จๆ อยู่ในระหว่าง 25%-75% หรือ 25%-85% นี่จะดีสุดครับ น่าจะช่วยยืดอายุการใช้งานของแบตเตอรี่สมาร์ทโฟนได้นานสุด

แหล่งข้อมูลอ้างอิง

  • How to Awaken a Sleeping Li-ion
  • Is wireless charging bad for your smartphone?
  • ทำไมถึงต้องเป็นลิเธียมไอออน
  • Modeling of Lithium-Ion Battery Degradation for Cell Life Assessment

แชร์โลด:

  • Tweet
  • Print

โพสต์อื่นๆ ที่อาจสนใจ

Related tags : BatteryTips and Techniques
Share:

Previous Post

รีวิว ninebot KickScooter ES2 พร้อมแบตเตอรี่สำรอง ฉบับซื้อเองใช้เอง

Next Post

รีวิว Choetech T535-S PowerDual 5 Coils Fast Wireless Charger Pad แท่นชาร์จไร้สาย ชาร์จได้ 2 เครื่องพร้อมกัน

Related Articles

ตัวล็อกใดที่เป็น TSA-compliant มันจะมีสัญลักษณ์รูปเพชรสีแดง มีรูกุญแจที่เขียนว่า TSA แล้วก็รหัส Master key สามหลัก ความรู้ทั่วไปเที่ยวไปทั่วแบ่งปันความรู้

กุญแจล็อกที่เป็น TSA compliant มันคืออัลไล แล้วมันปลอดภัยเหรอ?

ภาพหลุด iPhone รุ่นใหม่ 3 รุ่น โดย MobileFun บทวิเคราะห์แบ่งปันความรู้

ถ้า Apple เปิดตัว iPhone ใหม่ 3 รุ่น คุณอยากจะสอยรุ่นไหน?

แจ็ค หม่า เป็นผู้ก่อตั้งยักษ์ใหญ่แห่งวงการอีคอมเมิร์ซของประเทศจีน อาลีบาบา เป็นคนที่รวยที่สุดในประเทศจีน ด้วยทรัพย์สินมากกว่า 2 หมื่นล้านเหรียญสหรัฐ ความรู้ทั่วไปแบ่งปันความรู้

แจ็ค หม่า กับแผนการเกษียณของเขา

ความรู้ทั่วไปแบ่งปันความรู้

ข้อคิดจาก CEO ขององค์กรระดับโลก และจากเยาวชนผู้ได้โอกาสเป็น CEO 1 เดือนในองค์กรนั้น

ความรู้ทั่วไปแบ่งปันความรู้

กฎหมายแรงงานน่ารู้ อย่าให้นายจ้างเอาเปรียบ ตอนที่ 1

Leave a Reply Cancel reply

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Translate this blog

อย่าลืมกดไลค์

อย่าลืมกดไลค์

ล่าสุดบ่นอะไรไป?

My Tweets

สับตะไคร้ติดตามบล็อกของผม

ใส่อีเมลของคุณที่เพื่อสมัครเป็นสมาชิกของบล็อกนี้ และรับการแจ้งโพสใหม่ผ่านทางอีเมล

© 2001-2020 kafaak.blog | Theme By WPOperation
ประกาศเรื่องการใช้คุกกี้ในเว็บไซต์นี้
เว็บไซต์นี้มีการใช้คุกกี้เพื่อเก็บข้อมูลการเยี่ยมชม หากยอมรับกรุณาคลิกปุ่มยอมรับด้านล่าง เพื่อยืนยันการเยี่ยมชมต่อ หากคุณไม่ยอมรับคุกกี้ ให้คลิกปุ่มปฏิเสธ แล้วเราจะนำคุณไปที่ Google.com แทน หากสงสัยว่าเราใช้คุกกี้ทำอะไร อ่าน นโยบายคุกกี้ เพื่อทำความเข้าใจเพิ่มเติม

ยอมรับ ปฏิเสธ
คำประกาศการใช้คุกกี้

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled

Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.

Non-necessary

Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.

SAVE & ACCEPT