ควรทำยังไงถ้ามีมิจฉาชีพหรือใครก็ตามโทรมาบอกว่าโอนเงินมาให้เราผิดบัญชี?

ขณะที่คุณแม่ของผมกำลังสังสรรค์อยู่กับเพื่อนๆ และญาติๆ อยู่นั้น ญาติของผมคนนึงก็ได้รับสายโทรเข้ามา ปลายสายอ้างว่าได้มีการโอนเงินเข้าไปผิดบัญชี เพราะเลขบัญชีของญาติของผมคนนี้ มีเลขแตกต่างจากเลขบัญชีปลายทางที่เขาต้องการโอนไปแค่นิดเดียว มันคือความผิดพลาดที่หลายๆ คน อาจจะเคยเกิดขึ้นกับหลายๆ คน (คล้ายๆ กับการโทรผิด) เขาจะขอให้แอดไลน์เพื่อจะได้คุยกัน และส่งเลขบัญชีให้โอนเงินกลับ … แต่ช้าก่อน!!! ไม่คิดบ้างเหรอว่า คุณไปได้เบอร์โทรฉันมาได้ยังไงมิทราบ ในกรณีแบบนี้ให้สันนิษฐานไว้ก่อนเลยว่า คู่สนทนาของเราคือมิจฉาชีพนะครับ

ทำไมถึงให้สันนิษฐานคนที่โทรมาขอให้เราโอนเงินคืนว่าเป็นมิจฉาชีพ?

ข้อมูลส่วนบุคคลของลูกค้าถือเป็นความลับที่สถาบันทางการเงินต้องเก็บรักษาเอาไว้ครับ แต่มันก็ยังมีกรณีที่มีคนเอาข้อมูลส่วนบุคคลของลูกค้าสถาบันการเงินไปเปิดเผยเพื่อแสวงหาประโยชน์ เช่น การขายข้อมูลให้แก่ผู้อื่นเพื่อเอาไว้ทำโฆษณาประชาสัมพันธ์ต่อ (ถึงได้มีเคสพวกชวนมาสมัครบัตรเครดิต ขายประกัน) ซึ่งบ่อยครั้งที่ข้อมูลพวกนี้ก็ถูกขายต่อไปจนถึงมือของมิจฉาชีพ (แต่ไม่ใช่ว่าทุกกรณีจะมาจากสถาบันการเงินนะครับ ข้อมูลส่วนตัวของเราก็ถูกเผยแพร่ตามช่องทางอื่นอีกเยอะแยะ)

เมื่อปลายปี 2559 ธนาคารแห่งประเทศไทยก็มีส่งจดหมายไปถึงผู้จัดการสถาบันการเงินทุกแห่ง ในประเด็นนี้ด้วย เพราะข้อมูลลูกค้าถือเป็นความลับของสถาบันการเงินที่ต้องพึงเก็บรักษาให้ปลอดภัย และควบคุมดูแลมิให้ผู้ใดเปิดเผยหรือนำไปใช้ในประการที่จะก่อให้เกิดความเสียหายแก่บุคคลอื่นหรือประชาชน ตามมาตรา 155 แห่งพระราชบัญญัติธุรกิจสถาบันการเงิน พ.ศ. 2551 แน่นอนว่าหากฝ่าฝืนก็คือผิดกฎหมาย ก็จะมีบทลงโทษ

ฉะนั้น ต่อให้ผู้โอนเงินเขาจะอ้างว่า เพราะเขารู้เลขบัญชี ก็เลยโทรไปแจ้งธนาคารเพื่อขอข้อมูลเบอร์โทรของเรา มาเพื่อติดต่อกับเราจะได้ขอเงินคืนโดยตรง ก็ให้รู้เอาไว้เลยนะครับว่าพนักงานธนาคารไม่ควรที่จะบอกเบอร์โทรของเราให้เขาทราบเลย ไม่ว่าจะกรณีใดๆ ก็ตาม แต่ถ้าเขายังยืนยันว่าได้เบอร์โทรมาจากพนักงานจริงๆ ก็ขอข้อมูลไปเลยครับ ว่าเป็นพนักงานคนไหน ชื่ออะไร ธนาคารสาขาไหน หรือ Call center เราจะได้ไปร้องเรียนได้ถูก

แล้วถ้าเจอมิจฉาชีพ หรือใครก็ตามแต่ โทรมาบอกว่าโอนเงินมาให้ผิด ให้เราโอนคืน เราควรทำยังไง?

ก่อนอื่นเลย เช็กครับ ว่าโอนเงินมาจริงไหม ถ้าไม่จริงก็จบ ไม่ต้องทำอะไรต่อ ไม่ต้องไปสนใจเลย วางหูไปเลย แต่ถ้าเกิดว่ามีโอนมาจริง แบบในกรณีของญาติผมนี่ มีโอนเข้ามา 2,000 บาท ก็บอกเขาไปเลยครับ ว่าให้ไปติดต่อธนาคารเพื่อให้ธนาคารเดินเรื่องตามระเบียบ ส่วนเราก็จะไปแจ้งความลงบันทึกประจำวันเอาไว้ที่สถานีตำรวจ ว่ามีคนโอนเงินมาให้เราผิด โดยที่เราต้องเอาหลักฐานการโอน (ซึ่งก็อาจจะเป็นการแคปหน้าจอรายการเดินบัญชีของธนาคารของเรา) พร้อมขอ ชื่อ-นามสกุล เบอร์ติดต่อ ของคู่กรณีที่โอนเงินมาผิด พร้อมยอดเงิน ไปแจ้งให้ตำรวจทราบ เพื่อแสดงให้เห็นว่าเราไม่ได้มีเจตนายักยอกทรัพย์

จำไว้เลยนะครับ มีอะไรให้เจอกันที่ธนาคาร เจอเจ้าหน้าที่ธนาคารตัวเป็นๆ ซึ่งๆ หน้า ตามระเบียบ เรื่องคดีใดๆ ก็ต้องเป็นเจ้าหน้าที่ตำรวจ ณ สถานีตำรวจเลย ไม่ใช่ Video call (ที่สมัยนี้ก็ใช้เทคโนโลยี Deep fake ปลอมได้เนียนๆ และจีนก็ถนัดเรื่องพวกนี้ ในวิดีโอข่าวของ ThaiPBS ด้านบน อาจจะดูตลก แต่พอเวลาผ่านไป ความเนียนมันจะเพิ่มขึ้นครับ

ไม้ตายของพวกมิจฉาชีพ เวลาที่จะพยายามกระตุ้นให้เรารีบติดต่อเพื่อโอนเงินคืนนี่มีเยอะแยะครับ แต่หลักๆ จะมี 2 อันที่กระตุ้นเราได้มาก คือ

1️⃣ ต้องเอาเงินก้อนนั้นโอนไปให้อีกฝ่ายเพื่อซื้อของหรือชำระหนี้ หรืออะไรก็ตามแต่ที่สำคัญมาก หากพลาดตรงนี้ไปเขาจะเสียหายมาก

2️⃣ ถ้าไม่รีบโอนเงินคืน เดี๋ยวจะแจ้งความดำเนินคดีฐานยักยอกทรัพย์

ซึ่งเราห้ามไปหลงกลนะครับ ต่อให้เรื่องจะคอขาดบาดตายขนาดไหน ทุกอย่างก็ต้องเป็นไปตามระเบียบเพื่อความปลอดภัยของเราเอง และก็อย่างที่บอกครับ ปกติแล้วเขาไม่ควรที่จะได้เบอร์โทรมาติดต่อเราเลย การที่เขาอ้างว่าได้เบอร์โทรมาจากธนาคาร หรือที่ใดก็ตามแต่ (เช่น ได้มาจากตำรวจ เพราะไปแจ้งความแล้ว เอาเลขบัญชีไปตรวจสอบ ได้ข้อมูลมา) มันผิดปกติ ก็จะมีแต่มิจฉาชีพนี่แหละที่จะทำแบบนี้ได้ ส่วนอิคำขู่ว่าจะแจ้งความดำเนินคดีนั้น ถ้าเกิดเราไปแจ้งความลงบันทึกประจำวัน ก็หมดห่วงได้ครับ

แล้วปกติถ้าเกิดโอนเงินผิดควรจะทำยังไง?

1️⃣ แจ้งความลงบันทึกประจำวันก่อน เอาหลักฐานการโอนเงินไปให้ตำรวจด้วย แล้วขอให้ตำรวจออกใบแจ้งความที่มีข้อมูล ชื่อ-นามสกุล ชื่อธนาคารและเลขบัญชี ของทั้งผู้โอนเงินและปลายทาง ยอดเงินที่โอนและช่องทางการโอนเงิน

2️⃣ เอาใบแจ้งความไปติดต่อธนาคาร พร้อมหลักฐานการโอนเงิน เพื่อให้ธนาคารดำเนินเรื่อง ธนาคารก็จะทำการติดต่อกับธนาคารปลายทาง เพื่อติดต่อกับเจ้าของบัญชีเพื่อขอเงินคืน ซึ่งเจ้าของบัญชีปลายทางก็อาจจะยินยอมให้ธนาคารดำเนินการเอาเงินคืน หรือจะไม่ยอมให้ธนาคารดำเนินการก็ได้

3️⃣ ถ้าปลายทางยอมคืนเงิน เรื่องก็จบ แต่ถ้าไม่ยอม เราก็ต้องแจ้งความดำเนินคดีกับตำรวจ เพราะธนาคารจะไม่สามารถอยู่ๆ ไปถ่ายเงินจากบัญชีปลายทางกลับมาที่เราได้

ทางที่ดีที่สุดคือ ถ้าจะโอนเงินไปที่ไหนก็ตามเนี่ย ให้ดูให้ดีๆ ว่าเลขที่บัญชีถูกต้องไหม ชื่อ-นามสกุล ของผู้รับโอนถูกต้องไหม จะดีที่สุด