เมื่อเร็วๆ นี้ ยืม QNAP NAS รุ่น TS-332X มาจาก QNAP Thailand เพื่อใช้เป็นเครื่องซ้อมมือสำหรับทำอะไรต่อมิอะไร จะได้เอาไว้เขียนบทความสอนพี่น้องชาว QNAP ทั้งหลายให้ใช้ NAS อย่างคุ้มค่าได้ต่อไป แต่เผอิญว่าฮาร์ดดิสก์สำหรับทดสอบเจ้ากรรมของผม ดันมีปัญหานี่สิ พอสร้าง Storage Pool กับ Volume แล้ว ปรากฏว่า S.M.A.R.T. มันขึ้น Warning พอเช็กด้วยโปรแกรมแล้วมันบอกว่า Current Pending Sector Count มีปัญหา แล้วจะทำยังไงดี?
การแจ้งเตือนของ S.M.A.R.T. บางครั้ง มันก็แค่เตือนครับ ในบางกรณีมันก็พอมีทางแก้ไขอยู่บ้าง อย่างเช่นในกรณีนี้ พอมันแจ้งเตือนบน QNAP NAS แล้ว ผมก็หยิบออกมาต่อกับคอมพิวเตอร์ (คุณต้องมีตัว Harddisk Docking หรือไม่ก็สายแปลง SATAIII เป็น USB-A เพื่อเสียบกะคอมพิวเตอร์นะ) แล้วลองเช็กสุขภาพของฮาร์ดดิสก์ด้วยโปรแกรม CrystalDiskInfo ดู ผลก็ออกมาแบบนี้

โปรแกรมมันจะแสดงให้เห็นว่า ไอ้ที่ขึ้นว่า Error เนี่ย มันขึ้นเพราะอะไร ซึ่งในกรณีนี้มันเกิดจาก Current Pending Sector Count ซึ่งเป็นค่าจำนวน Sector ที่รอการ Reallocate (หรือเรียกว่า Remap) อยู่ Sector พวกนี้ก็คือพวก Bad sector นั่นแหละครับ เท่าที่ผมเข้าใจก็คือ เวลาที่ฮาร์ดดิสก์เจอ Bad sector มันก็จะพยายาม Remap ข้อมูลไปยัง Sector สำรองที่มีอยู่ภายในฮาร์ดดิสก์นั่นแหละ (เขาว่าฮาร์ดดิสก์รุ่นใหม่ๆ มีแบบนี้กันหมด) แต่ปัญหามันก็คือ เวลาที่ Sector สำรองเวลาที่ Sector สำรองมันไม่ค่อยจะเหลือแล้ว เราจะเห็นตัวเลขของ Current Pending Sector Count เพิ่มขึ้นฮะ
แต่มันก็พอมีวิธีลดไอ้จำนวน Current Pending Sector Count เพื่อให้ S.M.A.R.T. มันเลิกเตือนอยู่บ้าง นั่นก็คือการล้างฮาร์ดดิสก์แบบใส่เลข 0 เข้าไปในทุกบิต ซึ่งเป็นการล้างข้อมูลแบบสะอาดๆ เนียนๆ ระดับนึง ซึ่งสามารถทำได้โดยโปรแกรมจำพวก Partitioning tool เช่น AOMEI Partition Assistant Standard ที่เป็นโปรแกรมฟรี เป็นต้น
แต่ก่อนที่เราจะทำ ต้องแบ็กอัพข้อมูลใดๆ ที่อยากเก็บไว้ออกมาก่อนนะครับ จากนั้น เปิดโปรแกรม AOMEI Partition Assistant Standard ออกมา คลิกที่ตัวฮาร์ดดิสก์ที่เราจะทำการล้าง แล้วเลือก Wipe Hard Drive เพื่อเลือกว่าจะล้างฮาร์ดดิสก์ให้เกลี้ยง

ถัดมาก็คือการเลือกว่าจะล้างฮาร์ดดิสก์แบบไหน ก็ไม่ต้องอะไรมาก เลือก Fill sectors with Zero (Safe, Quick) ครับ จากนั้นคลิก OK

แล้วเราก็ไปคลิกตรงปุ่ม Apply ที่อยู่ตรงมุมบนซ้ายมือ

มันก็จะสรุปให้ว่าจะทำอะไรบ้าง ซึ่งตรงนี้ก็คือการล้างข้อมูลในฮาร์ดดิสก์แบบเติม 0 ไปในทุก Sector ซึ่งมันก็จะบอกว่าจะใช้เวลานานประมาณแค่ไหน อย่างกรณีของผมเนี่ย 5TB ก็ราวๆ 44 ชั่วโมงเศษ เปิดคอมวนไปฮะ ทำใจได้แล้ว คลิก Proceed ครับ มันก็จะเข้าสู่หน้าจอ Operation Progress รอจนมันครบ 100% นั่นแหละ

ถ้าเราโชคดีนะครับ ย้ำว่าถ้าเราโชคดี ข้อความแจ้งเตือนบน S.M.A.R.T. ก็จะหายไป เราก็จะใช้ฮาร์ดดิสก์ต่อไปได้อีกซักระยะ แต่ถ้าโชคไม่ดี มันก็ไม่ได้ช่วยอะไรเราเลย นอกจากจะเสียเวลาเปล่าๆ เป็นวันๆ 555
ฉะนั้น จริงๆ ถ้าฮาร์ดดิสก์ยังอยู่ในประกัน S.M.A.R.T. ขึ้น Error แบบนี้ จงดีใจเหอะ รีบเคลมครับ จะได้ของใหม่ ไอ้การแก้ไขแบบนี้มันคือ การแก้ปัญหาเฉพาะหน้าแบบ ฮาร์ดดิสก์ก็เคลมไม่ได้ แต่จะซื้อใหม่ก็ยังไม่สะดวก อยากลุ้น ซึ่งจริงๆ ผมไม่อยากแนะนำเลยนะ เพราะสมมติว่าทำ RAID1 หรือ RAID5 แล้วเจอแบบนี้ การถอดฮาร์ดดิสก์ออกมามันคือการทำให้ข้อมูลบน NAS ของคุณตกอยู่ในความเสี่ยงนะ เพราะถ้าฮาร์ดดิสก์อีกลูกบ้งขึ้นมานี่คือจบกันเลย
นอกจากเคสของผม ที่ QNAP NAS มีไว้เพื่อทดสอบ และเขียนบทความ ไม่ได้มีข้อมูลสำคัญใดๆ แล้ว บอกเลยว่าผมนึกไม่ออกจริงๆ ว่าจะมีเคสไหนที่เราควรจะทู่ซี้ขนาดนี้ 555 แต่ก็อยากเขียนเรื่องนี้เอาไว้ให้ได้อ่านกันครับ
ภาพประกอบปกบล็อกตอนนี้โดย Technology photo created by freepic.diller – www.freepik.com